Η έρημος της Ζαχάρας: Πώς γεννιούνται τα ωραιότερα παραμύθια

Τα ωραιότερα παραμύθια είναι αυτά που πλάθονται συλλογικά και απροσχεδίαστα και αβίαστα. Αυτά που συμμετέχουν όλα τα συμβαλλόμενα μέρη χωρίς παρότρυνση άλλη πέραν της αυθόρμητης θέλησης να συνεχίσουν ή να μεταπλάσουν το κομματάκι της ιστορίας που αρχίνησε κάποιος άλλος. Λίθο το λίθο προκύπτει καμμιά φορά οικοδόμημα ολόκληρο και είναι να απορεί κανείς, όταν το δει ολοκληρωμένο, πόσο καλά συνεργάστηκαν οι πέτρες μεταξύ τους χωρίς να αλλάξει κάθε μια ξέχωρα το σχήμα της, αλλά όλες μαζί να δίνουν ένα νέο σχήμα, μια νέα ιστορία που στέκεται στέρεα. Η ξερολιθιά στέκει χωρίς κανένας λιθοξόος να κουτσουρέψει τις σκόρπιες πέτρες του χωραφιού. Σε τέτοιου είδους ιστορίες χωράνε οι ιστοριούλες και οι ιδέες με το χρώμα του καθενός και δε χρειάζεται να καλυφθεί ή να σβύσει κάποιο από τα χρώματα. Ασφαλώς απαιτείται τέχνη για το όλο οικοδόμημα, κυρίως η τέχνη του αυθορμητισμού, των ερμηνευτών που διόλου τυχαίοι ξέρουν πότε να λαλήσουν το δικό τους, κατάδικό τους παραμύθι.

Εκτός από την πλοκή που όλοι συμβάλλουν, για να είναι απολαυστική πραγματικά μία ιστορία, απαιτείται θεατρικοποίηση. Τα παιδιά ιδίως-συμπεριλαμβάνω και αυτά που κρύβονται στους ενηλίκους-, λατρεύουν να εκφράζουν με το σώμα τους, τις ιστορίες που επινοούν. Απολαμβάνουν να ενσαρκώνουν τους ήρωες που φαντάστηκαν και να κάνουν τα χάρτινα λόγια πράξη. Μόνον τότε, στο τρισδιάστατο σύμπαν της αναπαράστασης,  ζωντανεύουν οι ιστορίες τους, διαφορετικά μένουν λειψές και ανεπαρκείς στο δισδιάστατο λόγο.

Το παραμύθι που θα προκύψει μπορεί να μην είναι το πιο πρωτότυπο ή έξυπνο που έχει ποτέ ειπωθεί -και δη από επαγγελματίες παραμυθάδες-, είναι σίγουρα όμως προσωπικό και με άμεση συμμετοχή και εμπλοκή των δημιουργών του. Αυτό είναι που το κάνει ουσιαστικό και όμορφο, ομορφότερο από οποιαδήποτε άλλη ιστορία, που όσο τέλεια και να είναι, δεν προκύπτει από εμάς, δεν είναι δική.

Να ένα μικρό δείγμα δημιουργίας ενός τέτοιου παραμυθιού:

-Πού είναι η έρημος της Σαχάρας;
-Σαχάρας ή Ζαχάρας είπες;
-Ζαχάρας, απαντά το πιτσιρίκι πονηρεμένο, που αντί για άμμο έχει ζάχαρη.
-Και όταν φυσάει σηκώνεται ζαχαροθύελλα που μαστιγώνει τα καραβάνια;

Η αρχή είχε γίνει. Το απόγευμα στην παραλία όλοι βλέπαμε ζάχαρη αντί για άμμο. Ένα θαλάσσιο ποδήλατο παρατημένο, χωρίς δεύτερη σκέψη χρίστηκε ιπτάμενο όχημα και αφού επιβιβάστηκαν όλοι, άρχισε η εξερεύνηση.

-Εγώ θα είμαι ο πλοηγός!
-Και εγώ ο πηδαλιούχος!
-Εγώ ο κυβερνήτης!
-Και εγώ ο χαρτογράφος!
-Και ο Φουρφουρούλης, ο σκύλος μας;
-Μα θα γίνει το καραβόσκυλο!

Για όλους υπήρχε ένας ρόλος. Υλικά άφθονα. Πυξίδα από ένα βότσαλο που πάνω του ζωγραφίστηκαν τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα με ένα καρβουνάκι, λίγη άμμος που πάνω της σχεδιάστηκε με ένα ξυλάκι ο χάρτης της άγνωστης περιοχής που κατακτούσαν οι εξερευνητές, πηδάλιο έτοιμο του θαλάσσιου ποδηλάτου.

-Κοιτάτε, σμήνη από παράξενα πουλιά μας πλησιάζουν!
-Δεν είναι πουλιά, είναι ανεμόψαρα. Ας ψαρέψουμε μερικά, μας τελεώνουν οι προμήθειες.

Καλάμια μετατράπηκαν σε φοβερά καμάκια, μπουφάν σε δίχτυα που εκτοξεύονταν για να πιάσουν τα νοστιμότατα ανεμόψαρα που νόμιζαν ότι, αν παρίσταναν τα πουλιά, θα γλίτωναν από τους ψαράδες. Τα αμπάρια του εξερευνητικού οχήματος γεμίσαν και το ταξίδι συνεχίστηκε απρόσκοπτα.

-Φτάσαμε! Ω, παντού λεπτή ζάχαρη!
-Και αυτά τι είναι; Ρωτάει κάποιος από τους εξερευνητές δείχνοντας τα βότσαλα.
-Μα καραμέλες! Στην έρημο της Ζαχάρας αντί για πέτρες υπάρχουν καραμέλες! Ελάτε να μαζέψουμε μερικές να έχουμε για την επιστροφή!

Τα μαύρα βότσαλα γίνανε γλυκίσματα από μαύρη ζάχαρη, ξυλάκια με καρφωμένα φύκια μεταμορφώθηκαν σε γλειφυτζούρια που φυτρώνανε στην έρημο της Ζαχάρας ως σπάνια λουλούδια, σκάφτηκε στην άμμο η κοίτη ενός ποταμού από σιρόπι, θαλασσόξυλα έγιναν τα κουπιά του κανώ που επιβιβάστηκαν οι εξερευνητές για να πλεύσουν στο παράξενο ποτάμι. Όσο για τους κατοίκους της ερήμου, που έκαναν την εμφάνισή τους λίγο παρακάτω, αυτοί ήταν φτερωτοί γλυκόσαυροι, μεταξύ των οποίων και ο γνωστός γλυκόσαυρος της Λιλιπούπολης. Πάντα περνούν γλάροι από μία παραλία που μπορούν να χριστούν ως τέτοιοι. Πρόβλημα συνενόησης δεν υπήρχε, γιατί όλα τα παιδιά ασφαλώς μιλούν άπταιστα γλυκοσαυρικά. Ανακάλυψαν δε πως πρόκειται για φιλικά πλάσματα που ζουν ειρηνικά και ευτυχισμένα, αν και απειλούνται από τους φοβερούς και τρομερούς πικρόσαυρους που θέλουν να πικρίσουν τη χώρα τους. (Ναι, δεν άντεξα, πέρασα το οικολογικό μηνυματάκι περί καταστροφής του περιβάλλοντος). Πάνω στην ώρα εφορμούν οι εχθροί (ξαφνικές ριπές του αέρα κάνουν μια χαρά για πικρόσαυροι). Τα θαλασσόξυλα από κουπιά μετατράπηκαν σε φοβερά όπλα που εκτόξευαν ζάχαρη για να γλυκάνουν οι πικρόσαυροι και να ξεπικρίσουν. Όταν μετά από ώρα ξεθύμανε το αγωνιστικό μένος των παιδιών και αφοπλίστηκαν όλοι οι επιδρομείς πικρόσαυροι, οι γλυκόσαυροι στήσαν ένα γλέντι τρικούβερτο με σοκολάτα από τα ορυχεία (δηλαδή τις τσέπες των μεγάλων...), εξαιρετικά σπάνια στην έρημο της Ζαχάρας και για αυτό ελάχιστη για τον καθένα, μα για αυτό ακριβώς πολύτιμη. Η εξερευνητική αποστολή έλαβε τέλος, η ώρα έχει περάσει και το ιπτάμενο...θαλάσσιο ποδήλατο γεμάτο εφόδια περιμένει το πλήρωμα. Γλυκόσαυροι και ξεπικρισμένοι πικρόσαυροι αποχαιρετούν τους εξερευνητές και τους διαβεβαιώνουν για άλλη μία φορά πως στέρεψαν τα κοιτάσματα της σοκολάτας στα ορυχεία...